نقد و بررسی رمان جزء از کل «جنونِ فلسفه، عشق و یک خانواده دیوانه»

رمان جزء از کل (A Fraction of the Whole) اثر استیو تولتز (Steve Toltz) یکی از جسورانه‌ترین و بی‌نظیرترین رمان‌های قرن بیست و یکم است که در سال ۲۰۰۸ منتشر شد و به فهرست نهایی جایزهٔ بوکر راه یافت. این کتاب با ترکیب طنز سیاه، فلسفهٔ اگزیستانسیالیستی، و روایتی پرپیچ‌وخم از یک خانوادهٔ ویرانگر، اثری منحصربه‌فرد خلق کرده است.

داستان زندگی سه نسل از خانوادهٔ دین (مارتین، جاسپر و تری دین) که با جنون، عشق‌های نافرجام و جستجوی معنا در زندگی دست‌وپنجه نرم می‌کنند.
رمان از زبان جاسپر دین روایت می‌شود که در زندان است و داستان زندگی پدرش، مارتین دین (فیلسوفی خودویرانگر) و عمویش، تری دین (جنایت‌کاری افسانه‌ای) را بازگو می‌کند.

طنز سیاه و گزنده
تولتز با طنزی تلخ، مسائل فلسفی و اجتماعی را به سخره می‌گیرد. مثلاً جمله: «مرگ فقط یک ایده است، و ایده‌ها نمی‌توانند شما را بکشند!» نشان دهندهٔ سبک منحصربه‌فرد اوست.

روایت غیرخطی و چندلایه
داستان از زمان حال به گذشته میپرد و بین استرالیا، فرانسه و تایلند در حرکت است. این ساختار به خواننده کمک می‌کند تا تکه‌های پازل شخصیت‌ها را کنار هم بچیند.

شخصیت‌پردازی عمیق و دیوانه‌وار
مارتین دین یکی از به‌یادماندنی‌ترین شخصیت‌های ادبیات معاصر است؛ ترکیبی از نیچه، داستایفسکی و یک کلاهبردار حرفه‌ای!

پرسش‌های فلسفی بدون پاسخ
کتاب پر است از پرسش‌هایی دربارهٔ عشق، مرگ، معنای زندگی و رابطهٔ والدین-فرزندی، اما هرگز پاسخ قطعی نمی‌دهد.

نقد جامعه و رسانه‌ها
تولتز جامعهٔ مصرف‌‌گرا و رسانه‌هایی را که از جنایتکاران اسطوره می‌سازند، به شدت نقد می‌کند (مثل شخصیت تری دین).

جملات ماندگار کتاب

«زندگی مثل یک فیلم ترسناک است، فقط سانسور نشده.»
«پدرم همیشه می‌گفت: اگر مردم تو را دوست ندارند، تقصیر خودت است. اما اگر همه ازت متنفرند، تقصیر آنهاست!»
«عشق یعنی تمام وجودت را به کسی بدهی که حتی نمیدانی صبح فردا دوستت خواهد داشت یا نه.»

آیا این کتاب ارزش خواندن دارد؟
بله، اگر:
به رمان‌های فلسفی با طنز سیاه علاقه دارید.
از شخصیت‌های عجیب و ضدقهرمان لذت می‌برید.
دنبال کتابی می‌گردید که هم شما را بخنداند و هم به فکر فرو ببرد.

شاید نه، اگر:
دنبال داستانی خطی و سرگرم‌کنندهٔ ساده هستید.
از دیالوگ‌های طولانی و فلسفی خسته می‌شوید.

اگر از رمان جز از کل لذت برده اید خواندن این کتاب‌ها را به شما توصیه می کنیم:

اگر از «جز از کل» لذت برده‌اید، احتمالاً عاشق رمان‌های هوشمندانه، طنز سیاه، شخصیت‌های عجیب و فلسفه‌های عمیق در لفافهٔ داستان‌های آشفته و غیرخطی هستید. این لیست، کتاب‌هایی را به شما پیشنهاد می‌کند که همان حس دیوانه‌وار و درعین‌حال عمیق را منتقل می‌کنند:  

۱ «کتابخانهٔ نیمه شب» (Midnight Library) – مت هیگ
این کتاب همانند جز از کل به پرسش‌های اگزیستانسیالیستی («اگر زندگی‌ام را جور دیگری زندگی می‌کردم چه می‌شد؟») با طنزی تلخ و روایتی خیال‌انگیز می‌پردازد. ولی رمان کتابخانه نیمه‌شب خطی‌تر و امیدوارانه‌تر از جز از کل است. 

۲ «سرگذشت ندیمه» (The Handmaid’s Tale) – مارگارت اتوود
این کتاب هم طنز سیاه و نقد جامعه در لفافهٔ داستانی ترسناک و هوشمندانه ولی فضای کتاب به شدت تاریک است.

۳ «خشم و هیاهو» (The Sound and the Fury) – ویلیام فاکنر
روایت غیرخطی و شخصیت‌های پیچیده‌ای دارد که شما را یاد مارتین و جاسپر دین می‌اندازد. ولی رمان سنگین‌تر و کلاسیک‌تر است، اما از چالش ساختاری لذت خواهید برد.

۴ «کوری» (Blindness) – ژوزه ساراماگو
این کتاب نگاه تلخ به انسانیت با روایتی خشن و فلسفی دارد. ساراماگو مانند تولتز، ضعف‌های بشری را بی‌پروا نشان می‌دهد.

۵ «پالتو شتری» (The Cyberiad) – استانیسلاو لم
این کتاب طنز فلسفی و  داستان‌های علمی‌تخیلی آبکی که پرسش‌های عمیق را با شوخی‌های عجیب مطرح می‌کند. ولی این کتاب فضایی فانتزی‌تر اما همان باهوشی را دارد.

۶ «ناتور دشت» (The Catcher in the Rye) – جی. دی. سالینجر
قهرمان رمان ناتوردشت هم ضدقهرمان عصبانی و باهوش (مثل جاسپر دین) و نقد جامعه با زبانی سرشار از طنز سیاه.  
با اینکه ناتور دشت کوتاه‌تر و ساده‌تر است، اما حس تنهایی و خشم مشابهی دارد. 

۷ «پسران عجیب» (The Strange Case of Dr. Jekyll and Mr. Hyde) – رابرت لویی استیونسون
دوگانگی انسان و نگاه تاریک به ذات بشر را با روایتی کوتاه و تاثیرگذار بررسی می‌کند.

۸ «کشتن مرغ مقلد» (To Kill a Mockingbird) – هارپر لی
نقد جامعه با شخصیت‌های به‌یادماندنی و طنز تلخ. کتاب کلاسیک‌تر و خطی‌تر است، اما همان هوشمندی را دارد.  

۹ «پدران و پسران» (Fathers and Sons) – ایوان تورگنیف
تعارض نسل‌ها و روابط پیچیدهٔ پدر و پسری را نشان می‌دهد که مرکزیت جز از کل بود. کتاب رئالیسم روسی است، اما همان عمق را دارد. 

حرف آخر: جزء از کل کتابی است که یا عاشقش می‌شوید یا از آن متنفر خواهید شد اما قطعاً نمی‌توانید آن را فراموش کنید!

چاپ کتاب در انتشارات نارون دانش

انتشارات نارون دانش یکی از برترین ناشرین در حوزه چاپ کتاب می‌باشد. صاحبان اثر می‌توانند از خدمات ویراستاری کتاب و همچنین صفحه آرایی کتاب این انتشارات بهره‌مند شوند. انتشارات نارون دانش با در اختیار داشتن تیم متخصص طراحی جلد کتاب این امکان را دارد که در زمینه مربوط به طراحی جلد کتاب نیز به صاحبان اثر خدمات تخصصی ارایه نماید. جهت برقراری ارتباط با ما می‌توانید از طریق صفحه تماس با ما اقدام نمایید.