ویرایش کتاب برای چاپ کتاب
تمامی مولفان کتاب حتی مولفین بزرگ دنیا نیز نیاز ضروری و مبرم به یک ویراستار حرفهای دارند. یک ویراستار حرفهای محتوای داستان را تغییر نمیدهد و با اجزاء و اصول آن کاری ندارد، بلکه سعی میکند نوشته مولف را در بهترین حالت و با تمام پتانسیل آن به خواننده ارایه کند. بر فرض مثال، ویراستار همانند یک آشپزی است که فارغ از ماهیت و کیفیت مواد اولیه برای پخت یک غذا، سعی میکند با هرآنچه در دست دارد و با استفاده از آنها بهترین و خوش طعمترین غذای ممکنه را طبخ کند. در چاپ کتاب، مواد اولیه و کیفیت آنها را مولف تعیین میکند. ویراستار با تکیه بر آنها، سعی میکند این مواد و محتوا را در بهترین شکل آن ارایه کند. انواع ویرایش کتاب برای چاپ کتاب وجود دارد که در زیر به آنها اشاره خواهیم نمود.
+ بیشتر بخوانید: معرفی ۴ نکته کاربردی در ویرایش کتاب
+ بیشتر بخوانید: ویراستاری کتاب و انواع مختلف آن در چاپ کتاب
ویرایش کتاب برای چاپ کتاب
سه نوع ویرایش اساسی وجود دارد:
۱- ویرایش زبانی ساحتاری
۲- ویرایش فنی
۳- ویرایش محتوایی
ویرایش کتاب برای چاپ کتاب ـ ویرایش زبانی، ساختاری
ویرایشگر سعی میکند تمامی ابهامات زبانی مانند استفاده از کلمات و واژگان ناآشنا و یا وابسته به یک فرهنگ بسیار خاص و محدود، جمله بندیهای و پاراگرافهای طولانی، یکد دست کردن نوشته، ساده سازی زبان گاهاً پیچیده و دشواری که نوبسنده گهگاهی در بخشهای کتاب استفاده کرده است، رفع خطاهای دستوری و گرامری را در کل میتوان فعالیتهایی دانست که یک ویراستار هنگام ویرایش زبانی ساختاری یک کتاب انجام میدهد.
اهمیت این ویرایش میتوان با ذکر مثالی میتوان نشان داد. برای مثال، برخی از نویسندگان به صورت ناخودآگاه جملات بسیار طولانی و پاراگرافهایی که اصطلاحاً “نقطه در آنها گم شده است” استفاده میکنند. خواننده نمیتواند به خوبی با چنین جملاتی کنار بیاید و سریع خسته خواهد شد. بهتر است این پاراگرافها به جملات و یا پاراگرافهای مجزایی تقسیم و تبدیل شود تا بتواند به راحتی مفهوم و نیت خود را برساند.
ویرایش کتاب برای چاپ کتاب ـ ویرایش فنی
ویراستار در این نوع ویرایش سعی میکند ریزهکاریهایی را انجام دهد که خواننده با خواندن کتاب لحظات راحت و بیدردسری را سپری کند. بارها از خوانندگان دقیق صحبت کردهایم که کافی است در کتابی که درحال مطالعه آن هستند بیش از ۳ یا ۵ غلط املایی پیدا کنند! احتمال اینکه خواندن کتاب را ادامه ندهند بسیار زیاد است. فرض کنید چنین خوانندگان دقیقی متوجه شوند که کتاب شکل نوشتاری برخی کلمات را در جاهای مختلف به صورت متفاوت نوشته است. مثلاً در جایی از بسمه تعالی استفاده کرده، در جایی از باسمه تعالی، و در جایی نیز از بسم تعالی استفاده نموده است. ویرایشگر در حال ویرایش فنی باید رسمالخط مورد استفاده در کتاب را به شکل واحدی درآورد وسعی کند تا در کاربردهای نشانههای گذاریهای متن و نقل و قولها و علایم نیز بسیار دقیق باشد. برای مثال، استفاده از کاما (،) و نقطه کاما (؛) کاربردی متفاوت از یکدیگر دارند. حتماً میبایست ویرایشگر دقت کند که تمامی علایم آیا به جا و دقیق انجام شده است یا خیر؟
ویرایش کتاب برای چاپ کتاب ـ ویرایش محتوایی
در ویرایش محتوایی ویرایشگر تاخدودی در محتوای اصلی نوشته دست میبرد و سعی میکند با اعمال تغییرات خرد و کلان، سعی کند محتوای متن چشم نواز، منسجم و هماهنگ باشد. برخی نویسندگان عادت به تکرار دارند. مثلاً نویسندگان وسواسی دائماً نگران از این هستند که شاید خواننده مطلب آنها را درک نکند و سعی میکند با تکرار برخی اصول به صورت منظم، این نقیصه احتمالی را برطرف سازد. ویرایشگر در این موقع داد خوانندگان میرسد و سعی میکند مطالبی که دائماً و به صورت رنجآوری در طول کتاب تکرار شده را حذف کند. گاهی، نویسنده کتاب نمیتواند انسجام را در بیان مطلبی ارایه دهد؛ در این حالت، هرچند نویسنده توانسته است به خوبی پدیدهای را توضیح دهد اما در حفظ تقدم و تاخر در توضیح آن پدیده دچار مشکل شده است. ویرایشگر در این حالت میتواند با جابجایی پاراگرافها سعی کند شناور بودن توضیحات را بیشتر از پیش نماید.
همچنینف در آثاری که ترجمه هستند، ویرایشگر در ویرایش محتوایی کتاب، سعی میکند به مقابله متن با متن اصلی بپردازد تا اطمینان حاصل کند لحن کتاب، فضای آن و هرآنچه که در آن مهم بوده به متن ترجمه نیز انتقال پیدا کرده است یا خیر. همچنین، ویرایشگر در این ویرایش میتوان به افزایش برخی نکات فراموش شده نیر بپردازد. برای مثال، اگر نویسنده از مکان یا پدیدهای صحبت کرده و از کنار آن گذشته است، ویرایشگر میتواند مثلاً در پاورقی در باره آن مکان، پدیده و یا موارد دیگر توضیح کوتاهی ارایه دهد.
ممنون از آموزش های کامل خوبی که قرار میدید